“Muz Cumhuriyeti” kavramını literatüre kazandıran kişi 1800’lerin sonunda Amerikalı O. Henry’di ancak asıl hafızalara kazınan olay farklı. 1950’lerden sonra birçok Latin Amerika ülkelerine CIA yoluyla darbe gerçekleştiren ABD’nin bölgeye yönelik ilk müdahaleleri muz ticaretinin güvenliğiyle ilgiliydi.Amerikan United Fruit Company şirketi, bölgedeki muz ticaretinin tekelini ele geçirdikten sonra Honduras’taki tüm ulaşım altyapısını muz ticareti aksamasın diye düzenledi ve kontrol etti. Öyle bir güce erişmişti ki halk ona “Ahtapot” diyordu. Şirket sahibi Samuel Zemurray ise totaliter rejimleri destekliyor, demokrasinin bu ülkelerde yayılmasına karşı çıkıyordu. Çünkü devlet başkanlarına rüşvet vererek muz ticaretindeki vergilerin azalmasını sağlıyordu. Daha nice illegal iş.Bu ülkeler için muz ticareti en önemli gelir kaynağıydı. United Fruit Company gibi şirketler güç imparatorluğu kurmuştu ve hükümetleri devirmeye başladı. O kadar güçsüz ülkeler ki muz şirketleri hükümet değiştirebilecek güçteydi. Bu nedenle bu ülkelere “Muz Cumhuriyeti” denmeye başlandı ve ilk “muz cumhuriyeti” Honduras oldu.Bonus bilgi ile bugünkü hikaye köşesini bitireyim. Hepimizin bildiği Ajdar’ın “Çikita muz” şarkısının ismi, United Fruit Company şirketinin satıldıktan sonra değişen adı “Chiquita (çikita) muz”dan gelir.