“Alman yayılmacı-nüfuz dalgasını harekete geçiren enerjiyi ortaya çıkaran ilk belirleyici olay Şansölye Bismarck’ın Ali Nizami Paşa ve Reşit Bey’den oluşan Türk heyetiyle Berlin’de 1881 yılında yaptığı görüşmedir. Bu görüşmede Bismarck özetle Osmanlı İmparatorluğu ile yakın bir ilişki kurmak istediğini dile getirmiştir. Bu anlamda 1881 yılını Alman yayılmacı dalganın ortaya çıktığı yıl olarak kabul edebiliriz. Birinci dalga 1898 yılına kadar Bismarck’ın stratejik aklıyla ilerlemiştir. 1890 yılında görevden el çektirilip 1898 yılında ölmüş olsa bile en nihayetinde Osmanlı’yı Almanya ile ittifak halinde savaşa sürükleyen yayılmacı nüfuz dalgalarını harekete geçiren enerjinin arkasındaki başat aktör Şansölye Bismarck ve onun stratejik kurgusuydu. Askeri danışmanlar ve silah satışları aracılığıyla Alman savunma sanayisinin öncü figürleri politik yetkinliklerini ve ekonomik güçlerini bu dönemde ispat etmişlerdi. (..) Bu yayılmacı dalgayı sonraki dalgalardan ayıran en önemli özellik Bismarckçı bir karakter ile sessiz, derinden ve ‘barışçıl’ bir dalga olarak ortaya çıkmış olmasıydı. Aslında bu ilk dalga ‘barışçıl sızma stratejisi’ için sonraki yıllarda mümbit bir saha açmıştır.”
Naci Yorulmaz, Büyük Savaşın Kara Kutusu, Kronik Kitap, 1. Baskı, Haziran 2018, İstanbul, s. 20 21.