Osmanlı Döneminde Denizcilik

Osmanlı Döneminde Denizcilik

Osman Gazi’nin döneminde sınırlar denizlere ulaşmadığı için denizcilik faaliyetleri de başlamamıştı. Balıkesir merkezli Karesioğulları Beyliği Orhan Gazi tarafından alındıktan sonra bu devletin donanması da Osmanlı’ya geçti. Denizcilik faaliyetleri başladı hatta bu sayede Rumeli’ye yani Balkanlara geçtiler. Orada da topraklarını genişlettiler.

Denizcilik Faaliyetleri Yıldırım Bayezid Dönemi’ nde iyice hız kazandı. Yıldırım Bayezid, Piri Reis’in doğum yeri olan Gelibolu’da ilk Osmanlı tersanelerini kurdurdu. Gemiler yapılarak donanma güçlendirildi.

Çelebi Mehmet donanmayı güçlendirmek için çalıştı. Bu dönemde en büyük rakip Venedik’ti. Devletin ilk deniz savaşı Çelebi Mehmet döneminde yapıldı. Çalı Bey komutasındaki donanma 1416’da Gelibolu önlerinde Venedik donanması ile karşı karşıya geldi. Maalesef bu deniz savaşını kaybetti. Bu durum donanmayı daha da güçlendirmek için Devleti teşvik etti.

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fethettikten sonra Karadeniz ticaret yollarının güvenliğini sağlamak için denizlerde çalıştı. Sinop, Amasra, Trabzon Rum İmparatorluğu’nu aldı ve ardından Kırım’ı da alarak Karadeniz’i bir Türk gölü haline getirdi. Yani deniz kontrolü tamamen Osmanlı’nın eline geçti. Daha sonra Doğu Akdeniz adaları olarak bilinen Gökçeada, Taşoz, Semadirek, Limni adalarını da aldı.

II. Bayezid, kendi döneminde denizlerde devletinin daha güçlü olması için Akdeniz’ de bağımsız olarak hareket eden Türk denizcilerini Osmanlı Donanması’na aldı. Piri Reis’ in amcası Kemal Reis de onlardan biriydi. Dolayısıyla onun filosunda görevli olan Piri Reis de Osmanlı’nın hizmetine girmiş oldu. 1499 yılında Venedik üzerinde sefere çıkarak bizzat Piri Reis’ in gemi kaptanı olduğu seferlere Modon, Koron, Navarin, İnebahtı kalelerini ele geçirdiler.

Yavuz Sultan Selim kendi Dönemi’nde, Haliç’e büyük bir tersane daha kurdurdu. Böylece donanmayı yeni gemiler kazandırdı. Barbaros Hayrettin Paşa olarak bilinen Hızır Reis Yavuz Sultan Selim Dönemi’ nde hizmete girdi.

Kanuni Sultan Süleyman kendi Dönemi’nde, 1522’de Akdeniz’in en önemli adalarından Rodos’u aldı. Piri Reis de bu seferde bir gemi komutanı olarak katıldı. Barbaros Hayrettin Paşa’yı donanmanın başına Kaptanıderya olarak geçirdi. Onun komutasında, 1538’de büyük bir Avrupa birleşik donanmasını Preveze Deniz Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğrattılar. Böylece Akdeniz Türk gölü haşin merhaba geldi. Piri Reis, yine Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’ nde Süveyş Kaptanı olarak atandı.

Bir Cevap Yazın