Hunlar’ın saldırılarına ilk uğrayanlar Alanlar oldular. Mağlup olanlardan bir kısmı Hunlara boyun eğdi ve bir kısmı Batı’ya kaçtı. Ostrogotlar Hunlar’ın ilerlemesini durdurmayı denedilerse de, muhtemelen 370 yılında, aralarında çıkan savaşta bozguna uğradılar ve kralları Ermanarik intihar etti. Ostrogotlar’ın bir kısmı Hunlara başeğdi ve bir kısmı Batı’ya sığındı. Ostrogotlar tarafından sürülen Vizigotlar 376 yılında Tuna’yı geçtiler. Hunlar böylece Kara Deniz’in kuzeyindeki bozkırların Karpatlar’dan Urallara kadar olan sahaların sahibi ve hâkimi oldular. Batı’ya ve Güneye doğru sınırlarını genişleten Hunlar, diğer kavimlerin ya başeğmelerini veya göçmelerini gerektirdiler. Kısa bir süre sonra Polonya ovalarında yaşayan halkları da kendilerine tabi kıldılar. Hun süvarilerinin bir kısmı Tuna’yı geçmeyi, diğer bir bölümü Kafkas dağlarını aşmayı denediler. Bir kısmı da 395’te Sürye’ye ulaştı. Nihayet onlar Kafkas Dağları’nın kuzeyinde birleştiler. Hunlar, birkaç yıl içinde, çevrelerinde elde ettikleri zaferler sayesinde, hâkimiyetlerinin hudutlarını başdöndürücü bir hızla ve görülmemiş bir şekilde genişlettiler. Kendilerinin de hayallerinden bile geçirmedikleri ölçüde başarılar sağladılar. Hâkimiyetleri altına girmiş olan çeşitli milletler üzerinde otoriter bir yapı kuracak yeteri kadar zaman bulamadılar. Askeri kuvvetlerinin üstünlük derecesini kavrıyorlardı ve bunu akıllıca kullanmasını biliyorlardı. Hun idarecileri Doğu ve Batı Roma İmparatorluklarının meydana getirdikleri yeni kuvvetlerle çarpışarak kendi kuvvetlerini eritme tehlikesinin doğabileceğini anladıkları anda, durmasını bilecek kadar tedbir ve anlayış gösterebiliyorlardı.
Bununla beraber, Hunlar’ın başarıları nasıl açıklanabilir? Bu kadar çok çeşitli milleti ve halkı, bu kadar geniş bir sahada, bu kadar hızlı bir tempo içinde mağlup etmiş olmalarını insanlık tarihinde en büyük askeri başarılardan biri saymak gerekir. Amian Mercellin, Hunlar’ın o asırda diğer milletlere göre ne kadar güçlü bir askerî teşkilata sahip olduklarını anlatır. O, Hunlar’ın zamanın en becerikli savaşçıları oldukları kanaatindedir. Mercellin şimdiye kadar Hunlar hakkında yapılan tariflerin en kötüsünü verdiği halde onları metheder, daha doğrusu onların askeri üstünlüklerini itiraf eder.
Kaynak: Manole Neagoe Bozkır’ın Üç Atlısı – Atila, Cengiz Han, Timur