Joseph Lister İngiltere’de, Essex’te bilimle amatörce uğraşan bir şarap tüccarının oğlu olarak dünyaya geldi. Tıp okumak üzere Londra’daki University College’a yazıldı. 1852’de eğitimini tamamladı ve aynı yıl çalışmalarından dolayı Kraliyet Cerrahlık Yüksekokulu’na öğretim üyesi olarak kabul edildi. 1853’te, zamanın en önemli cerrahlarından James Syme’ın asistanlığını üstlenmek üzere Edinburg’a taşındı. Lister, 1861’de de Glasgow Kraliyet Hastanesi’ne cerrah olarak atandı.
O günlerde, birçok hasta cerrahi işlemlerden sonra ölüyordu. Yaralar ender olarak iyileşiyor, genellikle mikroplanıyordu. Bu da çoğu zaman kan zehirlenmesi ve başka ölümcül hastalıklarla sonuçlanıyordu. 1865’te Pasteur, mikrobik hastalıklar kuramını yayımladı. Bu kuram, bakterilerin hastalıklara yol açabildiğini, mayalanmaya ve çürümeye havada yaşauan bakterilerin neden olduğunu söylüyordu. Lister, bunu okuyunca aynı şeyin etin çürümesine ve yaraların mikroplanmasına neden olabileceğini düşündü. Pasteur, yazısının yayımlanmasından kısa bir süre sonra hastanın yarasıyla temas edecek her şeyin asit fenikle temizlendiği ilk ameliyatını yaptı. Antisepsi (mikropları yok etme) denen bu işlem, o bölgede bulunan bütün bakterileri yok etti. Bu ve benzer işlemlerin sonucunda yaralar sağlıklı bir biçimde iyileşti ve mikrop kapma oranı önemli ölçüde düştü. Lister, bu çalışmasıyla birçok ödül aldı. Antisepsi işlemini hastanelere sokması, 19. yüzyılda tıpta meydana gelen en önemli gelişmelerden biri oldu. Bu gelişme sayesinde de genel cerrahi, çok tehlikeli olmaktan çıkıp yaşam kurtarır hale geldi.