8. Ünite Türk Dili II Sınavda Çıkan Sorular ve Cevaplar. Sınav sorularının cevapları kalın punto ve altı çizili olarak verilmiştir
1- Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yanlıştır?
a. Boğumlanma, ciğerlerden gönderilen havanın ağız ve burun yolundaki ses aygıtlarının yardımıyla ağızdan çıkarken konuşma sesi biçimlerini almasıdır.
b. Vurgu, sözcüklerde ve sözcük öbeklerinde bazı hecelerin, cümlenin bütününde de bazı sözcüklerin diğerlerine göre daha yüksek tonda seslendirilmesidir.
c. Durak, özellikle vurgulanan bir yargının, mesajın, yüksek tonlu ifadenin veya bir sorunun ardından gelen kısa süreli sessizliktir.
d. Ezgi, titreşen, ses veren varlığın titreşim sayısının az ya da çok oluşuna denir.
e. Tını, bir sesi başka seslerden ayırmamızı sağlayan niteliğe denir.
2- Aşağıdakilerden hangisi konuşmayla ilgili dikkat edilmesi gereken özelliklerden biridir?
a. Esneklik
b. Tını
c. Açıklık
d. İşitilebilirlik
e. Sıklık
3- Aşağıdakilerden hangisi sözlü iletişimde beden dilinin kullanımıyla ilgili dikkat edilmesi gereken özelliklerden değildir?
a. Beden dili ne konuşmanın önüne geçecek şekilde abartılı ne de konuşmanın gerektirdiği vücut hareketlerinden yoksun olmalı.
b. Konuşmacı, bedenin hareketleri ile bu hareketlerin anlamı, dinleyici üzerinde oluşturduğu algı arasındaki ilişkiyi tanımalı.
c. Konuşmacı; her konuşma türünde ve her dinleyici grubu karşısında aynı davranışı ve görünüşü sergileyerek tutarlı olmalı.
d. Aynı vücut hareketlerinin başka kültür ortamlarında sergilenmeleri sırasında aynı tepkileri göremeyebileceği dikkate alınmalı, dolayısıyla konuşma öncesinde dinleyici bu özellikleri ile de tanınmalı.
e. Konuşmacı, bakımı, giyimi, genel tavırları kısacası görünüşü ile dinleyici üzerinde olumlu bir algı oluşturmalı
4- Aşağıdakilerden hangisi hazırlıklı konuşmayı gerektirir?
a. Selamlaşma
b. Tanışma ve tanıştırma
c. Özür dileme
d. Adres sorma ve söyleme
e. Bilimsel bilgi aktarma
5- Aşağıdakilerden hangisi iş görüşmelerinde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri değildir?
a. Görüşmede açık, anlaşılır bir dil yerine dolaylı ve belirsiz ifadeler kullanılmalı.
b. Görüşme için randevu veren kişi veya kurum,
görüşmenin sağlıklı bir şekilde gerçekleşebileceği yer ve saat aralığını belirleyerek randevu vermeli.
c. Görüşme, her durumda bir programa, randevuya bağlı olarak gerçekleştirilmeli ve görüşmenin yeri, saati, süresi teyit edilmeli.
d. Görüşme öncesinde taraflar hem birbirleri ile hem de görüşme konusu ile ilgili gerekli bilgileri toplamış, hazırlıklarını yapmış olmalı.
e. Görüşmeye katılanlar giyim kuşam, temizlik ve bakım konularında hassas olmalı.
6- “Doğa bilimlerinden sanata, edebiyattan teknik alanlara, eğitimden siyasete kadar uzmanlık gerektiren herhangi bir konuda, bu içeriği anlayabilecek ve sorular yöneltebilecek dinleyici kitlesi karşısında yapılan konuşmalardandır. Konunun uzmanı bir kişi, bu özellikteki dinleyici kitlesinin beklentilerine uygun olarak konuşmasını bilimsel veriler, analizler ve yargılar ile sunar. Bu konuşma türüne genellikle bilimsel faaliyet yürüten veya bu nitelikte faaliyetlere gereksinim duyan resmî veya özel kurum ve kuruluşlar ev sahipliği yapar; bu konuşma türünün sunum süresi genellikle 45 dakika-1 saat olarak tercih edilir.”
Aşağıdakilerden hangisi bu özellikleri barındıran bir konuşma türüdür?
a. Açık Oturum
b. Panel
c. Konferans
d. Nutuk
e. Sempozyum
7- Aşağıdakilerden hangisi hazırlıklı konuşmaların özelliklerinden değildir?
a. Bilimsel bilgi gerektiren konularda konuşmak
b. Öngörülemeyen zamanlarda ve belirli sosyal rollerin gereği olarak konuşmak
c. Konuşmayı basılı, işitsel ve görsel yardımcılarla desteklemek
d. Konu ile ilgili bilgi almak üzere orada bulunan dinleyiciye yönelik konuşmak
e. Belirli bir plan ve yöntem çerçevesinde konuşmak
8- Açık oturumla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
a. Bir konu, konunun uzmanı olan 3 ile 5 konuşmacı tarafından tartışılarak ele alınır.
b. Açık oturumlarda konuşmaları bir düzenleme kurulu seçer.
c. Açık oturumlarda temel olarak soru cevap tekniğinden yararlanılır.
d. Açık oturumlarda amaç, herhangi bir görüşün doğruluğunu ortaya çıkarmaktır.
e. Açık oturumlar dinleyici kitlesinin olmadığı ortamlarda düzenlenir
9- Aşağıdakilerden hangisi sözlü sunum sırasında dinleyicinin dikkatini çekmeye yönelik tekniklerden biri olamaz?
a. Kısaltmaların, jargonların kullanılması
b. Sunulan önerilerin dinleyicilere nasıl avantajlar sağladığına değinilmesi
c. Dinleyicilere sunumla ilgili soruların sorulması
d. Beden dilinin anlaşılırlığa hizmet edecek şekilde etkin kullanılması
e. Anlatılanların sözlü resimlere çevrilerek ifade edilmeye çalışılması
10- Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde ünlü uzunluğu anlamı değiştirmektedir?
a. Gönül
b. Şura
c. Engin
d. Sahip
e. Öykü
Doğru ve güzel konuşmada oluşma ve boğumlanarak sözcüklere dönüşme sürecinde sesin; sıklığı, tonlaması, ezgisi, vurgusu, duraklaması, tınısı, ses yeğinliği, pesliği veya tizliği, işitilebilirliği, esnekliği, akıcılığı, hoşa giderliği gibi fizyolojik özellikleri dikkate alınmalıdır. Bütün bu özellikler sesin mesaja dönüşmeden önceki yönüyle, dinleyiciye fizyolojik olarak ulaşmasıyla ilgilidir. Seslerin sözcüklere dönüşmesinden sonra, sözlü iletişimde konuşmanın içerik yönü, bir başka ifadeyle mesaja dönüşme yönü ön plana çıkmaktadır.
konuşmayı bütünleyen konuşma dışı unsurlardır. Jestler, mimikler ve bütün bunların ortak görüntüsü olan tavır; konuşmanın içeriğine ve konuşmacının psikolojik durumuna göre biçimlenir. Kişinin konuşma sırasında genel olarak yüz ve vücut hareketlerini kontrol edebilmesi gerekir. Bunu sağlarken de beden dili ile konuşmanın içeriği arasındaki doğal uyumu gözetmelidir. Konuşmacının dinleyici karşısında kurduğu sözlü iletişimde bu uyumu tamamlayan bir başka unsur konuşmacının giyim kuşamı ve bakımıdır. Dinleyicinin konuşmacıyla ilgili belirli kanaatler taşımasında jestler, mimikler, genel tavır, bakım ve giyim kuşam bir bütün halinde etkili olur. Kişi doğru, güzel ve etkili bir konuşma yapmak istiyorsa yüzün, ellerin, vücudun hareketlerini kontrol etmeli; bu hareketlerle konuşmanın içeriği arasındaki uyumu gözetmeli; bunu yapabilmek için de bu hareketlerin herbirinin anlamını ve dinleyici üzerindeki etkisini tanımalı. Bu noktada konuşmacı, söz konusu hareketlerin ortak algılar oluşturmasında belirleyici olan kültürel kalıpları tanımalı, kültür farklılıklarında dinleyicinin bu hassasiyetlerini gözetmelidir.
Konuşmacının sunum sırasında dikkat etmesi gereken en genel husus, dinleyicinin konuşmayla bağını güçlü tutmaktır. Bunun için hem konuşmanın içeriği iyi düzenlenmiş olmalı hem de öne çıkarılmak istenen içerikle ilgili olarak kısa süreli duraklama, alçalan ve yükselen tonlama gibi sese dayalı tekniklerle yer yer dinleyicinin dikkati konuşma üzerinde toplanmalıdır. İçeriğin dinleyiciler için gerekliliği ve önemine dair vurgulamalar yapılmalı, dinleyicilere sorular yöneltilmeli, yer yer dinleyicinin beğenisine hitap eden güzel sözlere yer verilmeli; dinleyici ile kurulacak bağlarda güven ve samimiyetin sağlanmasına özen gösterilmeli; dinleyiciye karşı bir üstünlük arayışından kaçınılmalı; doğru ve yeterli nefes alıp verme sağlanmalı, dolayısıyla konuşmanın akıcılığı bu yönüyle bozulmamalı; beden dilinin konuşmanın önüne geçmemesine ve içerikle uyumlu olmasına dikkat edilmeli; bilgilerin açık ve hedef kitlenin düzeyine göre oluşturulması sağlanmalı, çok özel akademik koşullar dışında, konuşma terimlere boğulmamalı; yer yer kat edilen mesafelere dair hatırlatıcı bilgiler aktarılmalı.