Fes Yırtma Bayram

Meşrutiyet’te fes deyince hemen akla Fes Boykotu gelir.Daha 93. Harbi sonunda 1878’de Avusturya tarafından işgal edilmiş ve idaresi geçici olarak bu ülkeye devredilmiş olan Bosna Hersek, 5 Ekim 1908’de Avusturya tarafından ilhak edildi. Bunun üzerine Avusturya hükümetine, mallarına, mallarını satan dükkanlara karşı bir protesto başladı. Protestolar çoğunluğu Avusturya’dan ithal edilmekte olan feslere de yöneldi.

Doğan Çetinkaya’nın yazdığı 1908 Osmanlı Boykotu adlı eserde işçiler, öğrenciler ve çeşitli mesleklerden insanların Avusturya yapımı fes giyenlere sokakta müdahale etmeye başladıkları anlatılır. Bu müdahale daha sonra fes giyilmesinin engellenmesi için sokakta fes giyen herkese müdahalesi şekline dönüşmüştü. Hatta “Fes Yırtma Bayramı” olarak adlandırılan insanların başlarından fesleri alıp yere çalma, yırtma gibi kampanyalar yapılmıştı.Bu ortamda fes yerinin milli bir serpuş arayışı ortaya çıkmış, yerli ve milli bir serpuş üretilmesi gerektiği dile getirilmiştir. Kırmızı fesin yerine beyaz fesler, sarıklar, kalpaklar, keçe külahlar önerilmişti.Boykot boyunca sokakta yürüyüşler, meydanlarda mitingler gerçekleştirilmiş, duvarlara fes giyilmemesini isteyen afişler asılmıştı. Her meslekten, her din, mezhep ve milletten Osmanlılar bu boykota katılmışlardı.Avusturya’dan gelenler kadar kaliteli olmasa da Milli Serpuş adıyla arakiyeler piyasada satılmaya başlar. Kısa sürede memurların Fes yerine kalpak giymeye başladıkları görülür.

Kaynakça ;Doğan Çetinkaya , 1908 Osmanlı Boykotu “ Bir Toplumsal Hareketin Analizi”

Bir Cevap Yazın