Levhalar, Kayaçlar ve Mineraller

Levhalar, Kayaçlar ve Mineraller

Levhalar

Dünya’nın yüzeyi kesintisizmiş gibi görünüyorsa da, gerçekte dev boyuttaki bir yap-boz gibi birbirine geçen parçalardan oluşuyor. Levha adı verilen bu parçalar, çok yavaş olarak sürekli biçimde birbirlerine göre hareket ederler. Bir levha, yalnızca okyanusal ya da kıtasal litosferden oluşabildiği gibi her iki litosfer türünü de içerebilir. Levhalar levha sınırı ya da levha kenarı ile sonlanır. Depremlerin ve yanardağların çoğu bu bölgelerde görülür.

 Levha Hareketleri

Levhalar, değişik biçimlerde ve yönlerde olmak üzere, çok yavaş da olsa, sürekli hareket halindedir. Bunun sonucunda, yılda ortalama olarak 5 cm yol alırlar ki bu da aşağı yukarı tırnaklarımızın uzama hızına eşittir. Bütün levhalar birbirleriyle temas halinde olduğundan herhangi birinin hareketi çevresindekileri etkiler ve böylelikle zincirleme bir hareket ortaya çıkar.


Değişik levha hareketlerine ilişkin belirtilerin levha sınırlarında açıkça görünmesine karşın bilim adamları, hareket etmelerine yol açan olgunun ne olduğu konusunda kesin bilgiye sahip değiller. Levhaları birbirlerini etkileme süreci, belli bir başlama ve bitme noktası bulunmayan kesintisiz bir hareket olabilir. Öte yandan, belirli bir levha hareketinin bir tür “başlatıcı” etki yaptığı, yani levhalar da sürekli olarak hareket başlattığı yolunda da görüşler var

Kayaçlar ve Mineraller

Bütün kayaç çeşitleri mineral taneciklerinden oluşur. Mineraller, yeryüzünde doğal olarak oluşan kimyasal maddelerdir. Her bir kayaç çeşidi, farklı bileşim ve oranlarda mineral içerir. Örneğin granit, temel olarak kuvars ve feldispat minerallerden oluşur. (Düşük oranda olmak üzere mika gibi başka mineralleri de içerebilir.) Granitin içerdiği her bir mineral farklı elementlerden oluşur. Örneğin kuvars minerali, silisyum ve oksijenden meydana gelir.

Bir Cevap Yazın