Hijyen Eğitiminin Nitelikleri

Günümüzde birçok alanda hijyen ile ilgili eğitimler yapılmaktadır. Bu eğitimlerin başarılı olabilmesi, doğru bilgilerin bireylerde istenilen olumlu davranış değişikliğine neden olması ile değerlendirilmelidir. Ancak, bu eğitimlerin bir kısmında sadece öğretim ve öğrenme modelli yöntemler kullanılmakta, bu nedenle istenilen olumlu davranış değişikliği oluşturmada başarıları sınırlı olmaktadır. Bu nedenle hijyen eğitimlerinde şu 4 önemli nokta üzerinde durulmalıdır:

1. Eğitim verilen birey veya bireylerin sağlık, sağlığın korunması ve geliştirilmesi, hijyen kuralları ile ilgili şu ana kadar bildiklerinin ve öğrendiklerinin bilinmesi,

2. Hijyen eğitimine neden gereksinim duyduklarının veya duyacaklarının belirlenmesi ve bunların vurgulanması,

3. İstenilen ve olumlu davranış değişikliğinin alışkanlık hâline getirilerek kesintisiz ve sürekli uygulanmasının sağlanması. Bunun için de konuya uygun belirli aralıklarla anımsatmaların yapılması.

4. Hedef grubun niteliğine uygun hijyen konuları ve eğitim tekniklerinin kullanılması. Örneğin; anaokulu çocuğu ile ilköğretime devam eden çocuklar; mutfakta çalışanlarla sağlık kurumlarında çalışanlar; kadın ile erkekler; çocuk ile yaşlılar vb. gruplarda eğitimlerin içerikleri ve yöntemleri farklı olmalıdır

Bir diğer konu da hijyen eğitimi denilince sadece kirlilik ve kontaminasyon üzerinden konunun algılanmasıdır. Bunda da ağırlıklı olarak mikrobiyolojik, kısmen kimyasal kirlilik ve kontaminasyonun bertaraf edilmesi, yani temizlenmesi üzerinde durulmaktadır. En çok görülen, en kolay saptanan ve bu yüzden en çok bilinen, etkileri de en çok bilinen, saptanabilen ve hatta önlem alınmazsa diğer insanlara da yayılabilen ve bulaşabilen, en kolay temizlenebilen ve bertaraf edilebilen kirleticiler mikrobiyolojik ve kimyasal kirleticiler olması nedeniyle bu durum bir yerde doğrudur. Ancak İş hijyeni bölümünde de bahsedildiği gibi hijyen, sağlığı olumsuz yönde etkileyen etkenlerin kontrol altına alınması ile ilgili uygulamalardır. Bu anlamda sağlığı etkileyen etkenler şunlardır:

• Fiziksel etkenler
• Kimyasal etkenler
• Biyolojik etkenler
• Çevredeki ve yaşam alanlarının ergonomik özellikleri
• Psikososyal etkenler

Hijyen eğitimlerinde, eğitim yapılan grubun ve yerin (okul, sağlık kurumu, ev, taşıt aracı, spor tesisi, turizm tesisi, vb.) niteliğine uygun olarak ve buralara özgün olarak belirlenen bu 5 etkene ait tehlike ve risklerin kontrol altına alınması üzerinde durulmalıdır. Hijyen eğitimlerinde bir diğer önemli konu ise eğitim ekibinin niteliğidir. Eğitimi yapacakların hem hijyen konusunda güncel ve bilimsel bilgilere sahip olmaları, hem de eğitim yapılacak grupların niteliğine uygun eğitim tekniklerini kullanabilmeleri gereklidir. Bu anlamda çocuklarla ilgili eğitimler için “pedogojik formasyon”, erişkinlere yönelik yapılacak eğitimler için ise “androgojik formasyon” konularında yetkili, bilgili ve deneyimli kişilerce hedef gruba özgü hijyen eğitimleri yapılmalıdır.

Bir Cevap Yazın