Tarih ve Uygarlık Tarihi
Tarih, geçmiş insan topluluklarının, savaşlarını ve barışlarını, kültür ve uy- garlıklarını, sosyo-ekonomik yapılarını, neden-sonuç ilişkisi içinde zaman ve yer göstererek, belgelere dayalı, inceleyen bilim dalıdır. Tarih bütün bu çözümleme- leri yaparken sınıfl amaya girer. Sınıfl arken hem başka bilimlerle işbirliğine girer. Ayı zamanda tarihin alt uzmanlık alanları da oluşur. Bu alt alanlar aşağıdaki gibi özetlenebilir.
Genel Tarih: İnsanoğlunun yeryüzündeki bütün geçmişini siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel tarihini başlangıçtan günümüze inceler. Örneğin: İnsanlık Tarihi
Özel Tarih: Sadece bir devlet ya da milletin siyasi ekonomik ve kültürel tari- hini inceler. Örneğin: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi
Siyasi Tarih: Uluslararası siyasi olayları savaşları barışları ve ittifakları ince- ler. Örneğin: Osmanlı Siyasi Tarihi
Uygarlık Tarihi: Bütün ulusların meydana getirdikleri uygarlık eserlerini kültür ve medeniyet ürünlerini inceler. Örneğin: Çin Uygarlığı
Tarih Anlayışları
Anlatmacı Tarih: Tarihi olayları neden-sonuç ilişkisi belirtmeden, belgelere dayandırmadan, efsanelere göre inceler. İlk temsilcisi Heredot’tur. Öğretici Tarih: Tarihi olaylardan ders almak ve liderleri örnek alarak yönlen- dirici rol oynamak amaçlanır.
Sosyal Tarih: Toplumların her türlü sosyo-kültürel ilişkilerini ve bunların toplumsal açıdan sonuçlarını ele alır ve tartışır. Günümüzde birçok bilim alanı sosyal tarih incelemelerinden yararlanmakta ve bilgi üretmektedir.
Bilimsel Tarih: Olayları neden-sonuç ilişkisi içinde bilimsel olarak inceler. Tarih bilinci bu sayede ortaya çıkmıştır.
Kaynak: Pegem Akademi Uygarlık Tarihi, Sayfa 4-5