Akdeniz’de Malta başarısızlığına (1565) karşı Kıbrıs’ın fethi projesi ön plâna çıkmış bulunuyordu. Bu projeyi Veziriâzam Sokollu’nun rakibi II. Selim’in yakın adamı Lala Mustafa Paşa destekliyordu. Sokollu ise, Rus Çarlığı’nın Volga havzasındaki İslâm devletleri Kazan (1552) ve Astrahan (1554) Hanlıklarını işgal ederek Doğu-Avrupa’da Altınordu Hanlığı’nın yerini alan bir Doğu-Avrupa İmparatorluğu haline gelişini, Karadeniz–Orta-Asya ticâret ve hac yolunun kesilmesini ve Moskova’nın Safevî İranı ile Osmanlı aleyhine diplomatik ilişki kurmasını, bir kelime ile Rus tehlikesinin önlenmesini daha önemli görüyor, rakibi Mustafa Paşa’nın Kıbrıs projesine karşı çıkıyordu. Akdeniz mi, Doğu-Avrupa mı, bu sorun veziriâzamla Lala Mustafa arasında tartışma konusu idi. Sokollu’nun donanma ile Don nehri yoluyla hareketi ve Don-Volga arasında kanal açıp Astrahan’ı Rusların elinden alma projesi başarısızlıkla sonuçlandı (1569). O zaman Kıbrıs’ın fethi için hazırlıklara hız verildi ve Lala Mustafa’nın komutasında Osmanlı ordusu Kıbrıs’a çıktı (1570).
Kaynak: Devlet-i ‘AliyyeOsmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar – HALİL İNALCIK