Florence Nightingale Kimdir? Modern Hemşireliğin kurucusu: Lambalı Kadın
Modern hemsireligin kurucusu , Florence Nightingale ya da bir diğer adıyla Lambalı Kadın, 12 Mayis 1820’de , Avrupa gezisindeki Britanya İmparatorluğu (İngiliz) Vatandaşı Çift William ve Frances Nightingale’in ikinci cocugu olarak İtalya’nın Floransa şehrinde dünyaya gözlerini açar. Bilgili, Entelektüel ve soylu bir aileden gelen Florence, ilk eğitim hayatına babasının yanında başlar. Yunanca , Latince , Almanca , İtalyanca ve Fransizca dillerini bilen, bilgili , aydın ve eğitimli bir kadın olarak yetişir. Mezun olduğu okul Londra’da ki London King’s Kolejidir.
Nightingale ayrıca çok yönlü bir yazardır. Hayatı boyunca yayınlanan eserlerinin çoğu tıbbi bilgilerle ilgilidir. Yazınsal becerileri kötü olanlar tarafından kolayca anlaşılabilecek basit ve sıradan bir İngilizce ile eserlerini yazdı. Ayrıca istatistiksel verilerin grafiksel sunumunu halka sevdirmeye yardımcı olduğu da bilinmektedir. Din kültürü ve mistisizm üzerine yaptığı çalışmalar da vardır ama bu konudaki çalışmaları sadece ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Ailesinin tüm baskılarına ve istememesine rağmen, avam sınıfının ve sıradan insanların yaptığı hastabakıcılığa merak sarar. Fransa’ya ve Almanya’ya giderek çeşitli hastane incelemelerinde bulunur, 1853 yılında patlak veren Türkiye-Rusya savaşında , savaşa dahil olan ülkelere Britanya İmparatorluğu ve Fransa’da eklenince İstanbul’daki taşkışla yarali Fransız askerlerine , Üsküdar ve Selimiye Kışlasının bir bölümü de İngiliz askerlerine hastane olarak tahsis edilir. Büyük Britanya savaş bakanı Sidney Herbert, kendisinden Selimiye kışlasındaki hastanede görev yapmak üzere bir kadın hastabakıcı grubu oluşturmasını rica eder, 21 Ekim 1854’te gönüllü 38 hastabakıcı ve rahibe ile birlikte yola çıkar. Selimiye Kışlasına vardığında hastanenin bakımsız ve yaralı askerlerin savaş yaralarından çok sıtma ve çeşitli bulaşıcı hastalıklardan hayatını kaybettiğini görür. Yoğun bir çalışma sonucu gerekli önlemler alınır, sağlık koşullarına uygun hale getirilen hastanede ölüm oranı %42 den %2 ye iner , Türkiye’de yaklaşık iki sene kalır, İngiltere’ye döndüğünde ulusal bir kahraman olarak görülen Florence Nightingale, 1860’ta St. Thomas hastanesine yaptığı 45.000 sterlinlik bağışla Nightingale Hemşirelik Okulunun temellerini atar ve bu adımla hemşirelik bir meslek olarak resmen kabul edilir. Hemşireliğe son derece olumlu bir itibar kazandırdı ve Viktorya kültüründe bir sembol oldu. Bilhassa gece gündüz demeden yaralı askerlere baktığı için kendisine “Lambalı Kadın” denmiştir.
Şu anda bu okul King’s College of London’un bir parçası olarak eğitim vermektedir , Bozulan sağlığını işini yapmasına engel olsa da bögesele hemşirelik hizmetlerine destek vermeye devam eder, 1907 yılında daha once hiç bir kadina verilmemiş olan Order of Merit Liyakat Nişanı ile ödüllendirilir. Bundan tam 110 yıl önce bugün 13 Agustos 1910’da 90 yaşında Londra’da hayata gozlerini kapatir , dogdugu tarih olan 12 Mayis günü her yıl Uluslararası Hemşireler Günü olarak kutlanmaktadır. Ülkemizde ise Modern Hemşireligin Diva’si olarak kabul edilen , diplomali ilk Turk hemsiresi , 1921 yilindan beri her sene verilen Florance Nightingale madalyasini kazanan ilk ve tek Turk kadini , Birinci Dunya Harbi Canakkale Cephesi’nin cephe gerisindeki kahramanlarindan Resatpasa Hastane Gemisi’nin bas hemşiresi”Safiye Hüseyin Elbi ” , hayat mecmuasindan Hikmet Feridun Es’e verdigi mülakatta şöyle der;
“Büyükbabam miralay Şükrü Bey Kırım Harbinde Florence Nightingale’i Kırım’a götüren geminin süvarisiydi, cocukluğum hep Florence Nightingale anılarını dinleyerek geçti , evimiz de bir resmi asılıydı, bu resmi seyrederken icimde hep böyle bir kadin olmak arzusu duyardım, babam Ferik Amiral Ahmet Besim Pasa , ben Florence Nightingale’in elini öptüm diye övünürdü”
Bazı eleştirmenler Nightingale’in Kırım Savaşı’ndaki başarılarının medya tarafından abartıldığını, halkın bir kahramana olan ihtiyacının karşılandığını iddia etmiştir. Buna ilaveten eleştirmenler Nightingale’in başarılarının profesyonelleştirici hemşirelik rollerini belirleyici nitelikte olduğunu da kabul etmiştir.