Temel Ekonomik Varsayımlar
Ekonomide sorunların teorik düzeyde tartışmaları yapılırken genellikle konunun anlaşılmasını kolaylaştırıcı bazı varsayımlar yapılabilir. Bu varsayımlar şu şekilde özetlenebilir.
Kapalı Ekonomi Varsayımı
Bu varsayımda bir ülkenin başka ülkelerle hiçbir ekonomik ilişkisinin bulunmadığı kabul edilir. Böylece o ulusal ekonomi ile ilgili değerlendirmeler yapılırken dışticaret, yabancı sermaye girişi, dış yardımlar gibi etkiler bulunmaz. Uluslararası ilişkilerin yok sayılmasına kapalı ekonomi varsayımı denir.
Devlet Müdahalesi Bulunmadığı Varsayımı
Devletin ekonomik hayata hiçbir şekilde müdahale etmediği kabul edilir. Böylece devletin kamu otoritelerine dayanarak ekonomiyi etkilemesinden önce, sadece piyasa mekanizmasının otomatik işleyişinin yaratacağı sonuçlar incelenir.
Rasyonel Davranıldığı Varsayımı
Ekonomik faaliyeti oluşturan unsurlar arası ilişkilerde karar birimlerinin her zaman rasyonel (akılcı) davrandıkları varsayılır. Ekonomik faaliyete katılan bu unsurlar gerçek kişiler olabileceği gibi işletme, şirket, kurum ya da ülkeler gibi tüzel kişilikler de olabilir. Bu varsayıma göre tüketici kendisi için her zaman maksimum faydayı sağlamaya çalışırken üreticiler de maksimum kâr sağlamaya çalışmaktadır.
Diğer Koşulların Değişmediği Varsayımı (Ceteris Paribus)
Bazı ekonomik olayların incelenmesi sırasında, diğer olayların ve koşulların değişmediği, aynı kaldığı varsayılır. Böylece tartışılan konuların basitleştirilmesi mümkün olur. Örneğin bir malın talep miktarı ile fiyatı arasındaki ilişki incelenirken, o malın arz miktarı, tüketici geliri, ikame mallarının fiyatları gibi talep ve fiyatı birbirleri dışında etkileyebilecek tüm diğer etkenlerin sabit kaldığı varsayılır.
Tam Rekabet Piyasası Varsayımı
Bu varsayıma göre hem iktisadi mal ve hizmet piyasasında, hem de üretim faktörleri piyasasında tam rekabet koşullarının mükemmel bir şekilde gerçekleştirildiği kabul edilir. Ancak özellikle monopol, oligopol, oligopson vd. eksik rekabet piyasalarına ilişkin konuların incelenmesinde bu varsayım kabul edilmez.
Ölçeğin Sabit Getirisi Varsayımı
Üretim ile ilgili konuların incelenmesinde üretim ölçeği’nin büyütülüp küçültülmesinin üretim performansına etki etmeyeceği varsayılır. Buna göre üretim ölçeği hangi oranda artırılırsa üretim miktarı da o oranda artacaktır. Ancak ölçek ekonomilerine, ölçeğin artan ya da azalan getirisine ilişkin konuların incelenmesinde bu varsayım ortadan kalkar.
Para Kullanılmama Varsayımı
Mikro ekonomi konuları araştırılırken, ekonomik hayatta para kullanılmasından doğan sorunlara yer vermemek amacıyla bazen para kullanılmıyor varsayımı yapılır.