Türk’ün öz dini Gök Tanrı dinidir ve bu dinde aslında pek çok ayrıntılar ve güzel şeyler mevcuttur. Türk dinine göre Tuğrul kuşunun özel bir yeri vardır. Türk dininde doğaüstü nitelikleri olan kızıl renkli devasa bir kuştur. Ölümsüzlüğü ve yeniden dirilişi simgeler. Her gün yeniden doğar. Anka Kuşu diğer pek çok Dünya uluslarının mitolojilerinde de değişik adlarla mevcuttur. Tuğrul (تغرل), Divânu Lügati’t-Türk’te Togrıl olarak tanımlanan, Dumrul adı ile de bilinen, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımında yer alan atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kuş, çakırdoğan (Accipiter gentilis) Macar ve Türk dininde önemli bir yere sahiptir. Toğrul veya Doğrul olarak da söylenir. Tuğrul kuşu başbuğ Atilla’nın sancağında da yer almaktaydı. Tuğrul ayrıca Türklerin kullandığı bir addır ve Tuğrul Beğ adında hükümdarda vardır. Ancak Türklerin İslam’a girmesiyle birlikte bu güzel adları bırakarak Arapça ve Farsça adlar almaya başlamıştır. Tuğrul, Çağrı, Alp Arslan gibi adlara kâfir adı gözüyle bakılmıştır. Böylece Türkler kendi özlerinden uzaklaşmıştır.
Bu efsanevi kuş ölümsüzlüğü, yeniden doğuşu, şansı ve kendini aramayı temsil eder. Bu kuşun “konrul kuşu” adında bir ikizi vardır. Her iki kuşta aynı özelliklere ve yeteneklere sahiptir. Bunlar yer altına inebilir, ne zaman öleceğini bilir, kendini yakar ve küllerinden yeniden doğar ve tüylerinin sihirli bir iyileştirme gücü olduğuna inanılır.
Oğuz Kağan Destanı’nda Oğuz eşini tepesinde bir tuğrul kuşu bulunan bir ağacın kovuğunda bulur. Bahaeddin Ögel’e göre Atilla’nın kalkanının üzerinde bir kuş (doğan) resmi vardır. Daha sonra Macar geleneğinde bu kuşun başına bir de taç koyulmuştur. Kral Geza zamanındaki Macarlar bu armayı tüm her yerde kullanmışlardır. Macaristan Budapeşte’nin her yerinde heykeli bulunan kartal benzeri bir kuş. efsaneye göre Hunlar Macaristan’a onu takip ederek gelmiş.
Macaristan’da Tuğrul Kuşu Heykeli;
