Komünitenin Yapısı ve Komüniteyi Etkileyen Faktörler | İstilacı Tür

Belirli bir alanda sürekli etkileşim içinde bulunan canlılara komünite denir. Komünitede aynı yaşam ortamını paylaşan türler bir arada bulunur.

  • Komünitenin tipi ve büyüklüğü, komüniteyi oluşturan canlı türlerinin çeşitliliği ve çevre şartlarının organizmalar üzerindeki etkilerine bağlıdır. Sıcaklık, nem, yağış ve besin gibi faktörler tür çeşitliliğini dolayısıyla komünite büyüklüğünü ve tipini etkiler. Tropikal bölgelerden kutuplara doğru gidildikçe komünitedeki tür çeşitliliği azalır.
  • Komüniteler genel olarak birbirinden bağımsız değildir. Komşu komüniteler arasında geçiş bölgeleri bulunur. Bu bölgelere ekoton denir.Ekotonlarda tür çeşitliliği fazla olup madde döngüleri hızlı gerçekleşir. Bu alanlarda rekabet fazla olduğundan popülasyon başına düşen yaşam alanı azalır.
  • Komünite yapısı üzerinde dominant (baskın) türler ve kilit taşı türler kuvvetli bir kontrol uygularlar. Komünite yapısını etkileyen diğer bir faktör de istilacı türlerdir.
  • Dominant tür, komünite içerisinde en yüksek bolluğa sahip olan türlerdir. Bunlar, diğer türlerin varlığını ve dağılımını güçlü bir şekilde kontrol ederler. Kara komünitelerinde genel olarak bitki türleri dominant tür olur.

Bir popülasyondaki tüm bireylerin toplam ağırlığına biyokütle denir. Dominant türler bir komünitede en fazla biyokütleye sahip olan türlerdir.􀁸 Sayısal olarak az olmalarına rağmen, ekolojik nişleri nedeniyle komünitelerinyapısını çok kuvvetli bir şekilde kontrol eden türlere kilit taşı tür denir.􀁸

Aşağıdaki grafiklerde, Kuzey Pasifikte kilit taşı türü olan su samurunun sayısaldeğişimine bağlı olarak deniz kestanesi biyokütlesi ve su yosunu yoğunluğundakideğişimler gösterilmiştir.

  • Katil balinaların su samurlarını aşırı avlaması, su samuru sayısının azalmasınaneden olur (a). Bu durum deniz kestanesi biyokütlesinin aşırı miktarda artmasıyla sonuçlanır (b). Deniz kestanelerinin su yosunlarını aşırı tüketmesi, bu canlıları nyoğunluğunda ciddi bir azalışa neden olur (c). Komüniteler kendilerine yetebilen dinamik sistemlerdir. Ancak çevre kirliliğinin artması komüniteleri olumsuz yönde etkilemekte, komünitelerin yapısının bozulmasına neden olmaktadır.
  • İstilacı tür, başka bir bölgeden bilerek ya da bilmeden getirilen ve getirildikleriyerde hızla yayılarak yerli türlerin habitatını işgal eden türlerdir.
  • Nil levreği istilacı türlere örnek olarak verilebilir. Çok büyük tatlı su balıklarındanbiri olan Nil levreği yoğunluğu hızla artan insan popülasyonlarının besin ihtiyacınıkarşılayabilmek için Doğu Afrika’daki Victoria gölüne sokulmuştur. Bubölgede hızla sayısı artan bu balık, bu göle özgü olan daha küçük vücutlu 200türü ortadan kaldırmıştır.

Bir Cevap Yazın