Tong Yabgu Kağan, Batı Göktürklerin başbuğudur. Güçlü, acımasız, sert mizacı olan bir kağandır. Dağınık Türk boylarını tek bayrak altına almaya gayret etmiş, İran’ı etkisiz hale getirerek Türklerin batıya ilerlemesini rahatlatmıştır. Tong Yabgu Kağan’ın batıya doğru yaptığı seferler büyük bir korku ve endişe yaymıştır. Tong Yabgu der ki;
Türke Karşı Gelmek Tengri’ye karşı gelmektir. Kim Türk’e karşı gelirse Silin, Yok-Edin!
İşte Tong Yabgu’nun dünya görüşü böyleydi. Türklerin saf Kök Tengri (Gök Tanrı Dini) inancına sahip olduğu, Kağanların Türklük için yaşayıp, Türklük için öldüğü bir çağdan bahsediyoruz.
Tang Hanedanı hakkında bilgi veren (Jiu Tangşu) Eski Tang Kitabı’nda hanedanlık hakkında bilgiler aktarılırken kitapta Göktürkler hakkında da bilgilerde yer alır. Batı Göktürk Kağanı Tong Yabgu ve dönemi için kitapta şu bilgiler yer alır;
Tong Yabgu Kağan cesur,kurnaz ve savaş sanatında iyi bir adam.Bu sayede kuzeydeki Tiele kabilelerini, batıda karşı karşıya olduğu Sasanileri ve güneyde bağlantılı olduğu Kaşmira bölgesini kontrol altında tutabiliyor. Tüm ülkeler ona tabii.Eli ok ve yay tutan on binlerce erkek sayesinde batı üzerinde büyük bir güç ve baskı kurdu.Wusun’u ele geçirerek çadırını kuzey Taşkentteki Qianquan’a taşıdı. Batıda yer alan tüm prensler bölgelerini Türkler adına idare etmeye başladı. Tong Yabgu ise bu bölgelere birer tudun gönderdi. Batı Türklerinin devleti daha önce hiçbir dönem böylesine bir güce ulaşamamıştı..
Tong Yabgu, İran Şahına (Sasaniler) kuşatmadan önce şu mektubu yazmıştır;
Ben Tengri Tarafından Üstün kılınmış Aşina soyundan Batı Göktürk Devletinin Kağanı Kuzeyin Efendisi Tong Yabgu Kağan. Türk’e karşı gelmek Tengri’ye karşı gelmektir, Türklere karşı koymak kimsenin haddine değildir. Teslim Ol ve aman dile!
627 yılına gelindiğinde Türkler günümüzde Derbent adını alan Kariye’yi yağmalamışlardır. Bu olayı Ermeni Tarihçi Movses Kaghankatvatsi şu şekilde aktarmıştır:
Türkler, denizdeki dalgalar gibi bir anda Kariye’ye girdiler ve önlerine çıkan her şeyi yok ettiler. Şehirde terör estiren saldırganlar çirkin, gözleri çekik ve kapaksızdı. Önce şehre doğru okçuların okları yağdı, sonraysa şehrin cadde ve sokaklarında önlerine çıkan herkesi vahşi bir kurt gibi katlettiler. Hatta katledilen annelerine sarılan çocuklara bile acımadılar.
Kariye’de gerçekleştirilen baskın tüm ülkede paniğe yol açtı. Movses’ın aktardıklarına göre Albanya kuvvetleri öncelikle başkent Partav’a çekilmiş sonrasında ise Kafkas Dağları’na doğru yönelmiştir. Göktürk ve Hazar birlikleri onları takip etmiş ve yakalayarak çoğunluğunu kılıçtan geçirmiş, bazılarını da esir olarak almışlardır. Yine Movses’ın aktardıklarına göre, fethedenler (Albanya’yı fethedenler) Albanya’ya ağır bir vergi uygulaması getirdiler.
Kuzeyin Efendisi (Göktürk kağanının sıfatlarından biri) tüm ülkeden hasarla öç aldı. Özellikle altın yıkama, gümüş ve demir çıkarma ve bakır eşya yapma konusunda yetenekli zanaatkarlarla uğraşması için adamlarını gönderdi. Sasani otoritelerce vergi konulmuş dirahmiye (yaklaşık 40 centlik antik Yunan para birimi) ek olarak, büyük Kura ve Aras nehirlerinden gelen balıkçılara ve ürünlere de vergiler koydu.
Tong Yabgu zamanında Türkler altın çağını yaşıyordu fakat vefatı ile Türkler arasında birlik bozuldu.
