Hayvancılık Ekonomisi Arz Kavramı ve Arzı Etkileyen Faktörler
Dünya genelinde günlük yaşamda karşılaşılan çok sayıdaki ekonomik probleme dönük neden sonuç ilişkisi incelendiğinde, arz-talep etkileşimi ve buna bağlı fiyat oluşumu kavramlarının ön plana çıktığı görülmektedir. Piyasa ekonomilerinde çeşitli ürün ve hizmetlerde artış ve azalış şeklinde gerçekleşen fiyat hareketleri, arz ve talepteki değişim ile açıklanabilmektedir. Paraya dayalı değişim ekonomilerinde, bireyin kendi gereksinimleri dışında başkalarının ihtiyaçları için de üretimde bulunma ve ihtiyacı olan malları bir bedel karşılığında temin etme zorunluluğu talebin (istem) meydana gelmesine yol açmaktadır. Buna karşılık, diğer bazı bireylerde ihtiyaç hissettikleri çeşitli mal ve hizmetleri satın alabilmek için ellerindeki mal ve hizmeti piyasada belirli bir bedel karşılığında satışa sunmak istemektedir. Bu durum ise arz (sunum) kavramını ortaya çıkarmaktadır. Fiyat ise piyasa mekanizmasının geçerli olduğu bir ekonomide, hangi malların ne miktarda, nasıl ve kimler için üretileceği sorununu ve aynı zamanda kaynakların optimum kullanımını düzenleyen bir unsurdur. Serbest piyasa ekonomisinde belirli bir malın, belirli bir piyasa ve zamandaki fiyatı, o malın tüketici davranışlarına bağlı olarak oluşan talep miktarı ve üretici davranışlarını yansıtan arz miktarına göre oluşmaktadır. Arz kavramı genel olarak, üreticilerin ellerinde bulundurdukları iktisadi mal ve hizmetleri belirli bir piyasada, belirli bir zamanda, belirli bir fiyata satmaya hazır ve razı olmalarını ifade etmektedir. Üretim ve arz kavramları birbiriyle bağlantılı olsada, çeşitli faktörlerin etkisiyle üretim ve arz miktarları çoğu zaman birbirine eşit olmaz. Örneğin; TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre Türkiye’de 2009 yılı itibariyle inek sütü üretimi 11.583.313 ton, sığır eti üretimi 325.286 ton, tavuk eti üretimi 1.293.315 ton düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu miktarlar, cari üretim olarak ifade edilmektedir. Piyasaya arz edilen ürün miktarları (inek sütü, sığır eti, tavuk eti vb.) ise bu miktarlardan farklılık gösterebilmektedir.