Bilimsel Yazılar: Yazımda Standartlaşma

Araştırmanın en temel sonucu, elde edilen sonuçların bilimsel yazı halinde (makale, tez, bildiri, rapor) yayınlanmasıdır. Yayınlanmayan araştırma yarım kalmış demektir. Bilimsel yazılar, araştırma sonuçlarının ilgili bilim insanlarına, yararlanacak kurum ve kuruluşlara, bilimsel dergilerde yayınlanarak, rapor halinde, kongre ve sempozyumlarda bildiri/poster halinde ya da bilim uzmanlığı/doktora/ tıpta uzmanlık biçiminde hazırlanarak sunulmasına hizmet eden özgün yazılardır. Bu nitelikteki yazıların özgün yazım kurallarına uyması da beklenmektedir (Özdamar, 2003: 229)

Yazımda standartlaşma, bilgiye kolay erişimi ve gelişmiş araştırmaların planlanarak uygulanmasını sağlayacaktır. Evrensel birikime katkı sağlamanın en önemli üretimi olan bilimsel yazı, ancak konu ile ilgili başka bilimsel çalışmaların ilgi alanına dâhil edilmesiyle amacına ulaşabilir. Hem içerdiği bilimsel araştırma bilgileri hem de kullanılan yazım stilleri açısından standartlara uyan bir bilimsel yazıda okuyucu, doğrudan ilgi alanına giren bölümlere başvurarak hızlı ve kolay bilgi akışını sağlayacaktır. Böylece bilgi üretiminde zaman kaybı önlenmiş olacaktır.

Dünyada Kabul Gören Yazım Stilleri

Bilimsel yazı ölçütlerini standart hale getirmek amacıyla uluslararası yayın ve bilim kuruluşları, genel kabul gören birtakım yazım tarzları belirlemişlerdir. Bu kurallar, bilimsel yazıların güvenilirliğini, yazım tekdüzeliğini ve alıntıların düzenliliğini sağlayıcı özellikler içermektedir. Daha çok psikoloji, eğitim ve diğer sosyal bilimlerdeki bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili olan APA: Amerikan Psikoloji Birliği (American Psychological Association); tıp, sağlık bilimleri ve biyolojik bilimler, alanındaki bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili olan AMA: Amerikan Tıp Birliği (American Medical Association); medikal denemelerin (RCT) sonuçlarının bildirilmesi ile ilgili yazım tarzını içeren CONSORT: (Consolidated Standarts of Reporting Trials Group); istatistik, tıp, biyolojik bilimler, psikoloji ve diğer bilimsel yazılar hazırlanırken istatistiksel sonuçların gösteriminde uyulması gereken kuralları içeren ASA: Amerikan İstatistikçiler Birliği (American Statistical Association); ekonomik, politik ve sosyo-politik bilimler alanındaki bilimsel yazıların yazılmasında yararlanılan bir stil olan APSA: Amerikan Politik Bilimler Birliği (American Political Science Association); edebiyat, sanat, yazın, dil ve tarih bilimlerindeki bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili olan MLA: Modern Dil Birliği (Modern Language Association); gerçek yaşamda tüm konularda hazırlanmış olan kitap, magazin, gazete ve diğer bilimsel alan dışı yayınlarda tercih edilen bir yazım stili olan CHICAGO, bilimsel alanların niteliğine göre genel kabul gören yazım stilleridir.

Türkiye’de bu konuda bir yazı disiplini olduğunu söylemek ne yazık ki çok zordur. Türkiye’de resmî ya da özel kuruluşlar, bu kuralların birini tercih etmekte ya da kendi özel kullanımlarını ortaya koymaktadırlar. Bu işin en kısa zamanda standart bir sisteme oturması, bilimsel araştırmalara ve bilgi üretimine ulaşılabilirliği kolaylaştıracaktır.

Bir Cevap Yazın