Kısa Dönemde Zarar Minimizasyonu
Eğer piyasa fiyatı 36 TL’nin altına düşerse, acaba tam rekabetçi firmanın üretim kararı nasıl değişir? İlk akla gelen, firmanın değişken maliyetlerini karşılamasına karşın, sabit maliyetlerini karşılayamadığıdır. Bu durumdaki rekabetçi firma ileride işlerin düzeleceğini, talebin ve fiyatların artacağını bekliyorsa, üretime devam kararı verecektir. Grafik 7.5’te bu tür bir kararı veren firmanın denge durumu, ortalama ve marjinal eğriler yardımıyla gösterilmektedir. Firmanın ekonomik ve normal kâr durumdaki davranışlarını şekillendiren maliyet eğrileri aynı olmak koşuluyla piyasa fiyatının gerilediği durumu ele alalım. İlk iki durumla karşılaştırıldığında, düşen fiyat nedeniyle firmalar tüm maliyetlerini karşılayamamaktadır. Piyasa fiyatı 26 TL olduğunda, ATC eğrisinin minimum düzeyi bile piyasa fiyatının üzerinde olduğundan firma zarar etmektedir. Ancak bu fiyat düzeyinde AVC tümüyle, AFC ise kısmen karşılanmaktadır. Eğer firma üretimi durdurursa, zararı daha büyük olacaktır. Çünkü bu durumda birim başına sabit maliyet tümüyle zarar olarak görülecektir. Oysa burada sabit maliyetin bir kısmı karşılanmıştır. Firma için bu durumda zararı minimize eden çıktı düzeyi marjinal maliyet ile marjinal hasılat (MR=MC) eşitliğinin sağlandığı üretim seviyesidir. Bu eşitliği sağlayan çıktı düzeyi 5 ile 6 birim aralığında yer almaktadır.
Bu çıktı düzeyine karşı gelen P ile ATC arasındaki fark (K,L aralığı) birim başına zararı gösterir. KL aralığıyla çıktı düzeyini çarparsak, firmanın faaliyetini sürdürmesi durumunda katlanacağı zararı hesaplamış oluruz. Eğer firma piyasadan çekilmiş olsaydı, birim başına zararı KM aralığı kadar olacaktı. Bu durumda toplam zarar daha büyük olurdu. Tam rekabetçi firma için fiyat düzeyi değişken maliyetleri karşılıyorsa ve geleceğe yönelik beklentiler olumlu ise kısa dönemde faaliyetlerini sürdürmesi kendi lehinedir. Sonuç olarak, piyasada faaliyet gösterecek olan rekabetçi firma zararı minimize eden üretim düzeyini yine MC=MR eşitliğiyle belirleyecektir. TR ve TC eğrilerinin birbirlerine en çok yakınlaşması bu çıktı düzeyinde gerçekleşmektedir.