Yeni toplumu kafadan uydurmak, yoktan var etmek anlamında Marx’ta ütopizmden eser yoktur. Hayır, o eski toplumun bağrından yeni toplumun doğuşunu, bir doğa tarihi süreci gibi inceler, birincisinden ikincisine geçiş biçimlerini inceler. Proleter kitle hareketinin gerçek deneyimine bağlı kalır ve ondan pratik dersler çıkarmaya çakşır. O, Komün’den “öğrenir”, tıpkı tüm büyük devrimci düşünürlerin, (Plehanov’un “silahlara sarılınmamalıydı”sı ya da Tsereteli’nin “Bir sınıf kendi kendisini sınırlamalıdır”ı tarzında) asla ukalaca “ahlak vaazları” vermeksizin, ezilen sınıfların büyük hareketlerinin deneyimlerinden öğrenmekten korkmadıkları gibi.
Lenin, Devlet ve Devrim