Genel Vergi Hukuku: Mükellef Birlikleri
Mükellef haklarının korunmasına yönelik sivil toplum kuruluşlarının girişimleri de vardır. Buna en tipik örnek birçok ülkede kurulmuş olan mükellef birlikleridir. Mükellef birliklerinin kuruluşu 1900’lerin başına kadar gitmektedir. İlk birlikler 1919 yılında Avustralya ve İngiltere’de kurulmuş ve iki yıl sonra, 1921’de İsveç Mükellefler Birliği kurulmuştur. Özellikle 1990’larda mükellef haklarının gündeme gelmesinden itibaren üye sayısında büyük artış olan Mükellef Birlikleri günümüzde 6 kıtada, 52 ülkede ve 65 birlik şeklinde örgütlenmişlerdir. Kâr amacı gütmeyen ve kamuya yararlı dernek şeklinde örgütlenmiş olan Mükellef Birlikleri’nin temel amacı, kamu kesiminde etkinlik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik sağlayarak mükelleflerin yasal haklarını korumak ve vergi kanunlarını basit ve açık hâle getirmektir. Ayrıca, özellikle mükellef haklarının yeni geliştiği ülkelerde bu birlikler, mükellefler ile vergi idaresi arasında işbirliğinin artırılması, vergi kanunlarının basitleştirilmesi ve yeknesak uygulanması ile mükelleflerin eğitilmesi ve bilgilendirilmesi konularında önemli görevler üstlenmektedir. Mükellef birlikleri ayrıca uluslararası düzeyde örgütlenmeye de giderek üst birlikler oluşturmuşlardır. 1969 yılında merkezi Lüksemburg’da kurulan Avrupa Mükellefler Birliği’nin günümüzde biri Münih’te diğeri Brüksel’de olmak üzere iki ofisi vardır. Dünyanın her yerinde daha az vergi oranları, daha az savurganlık, mali sorumluluğu olan devlet ve mükellef hakları için birlikte çalışmak amacıyla kurulmuş olan Dünya Mükellefler Birliği ilk toplantısını 1988’de Washington’da yapmış olup merkezi Stockholm’de bulunmaktadır.
Türkiye’de mükellef haklarının korunmasına yönelik sivil toplum kuruluşları olarak Mükellef Hakları Platformu, Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği ve Vergi Mükellefinin Haklarını Koruma Derneği sayılabilir.
Sivil toplum kuruluşu olarak mükellef birlikleri, yaptıkları araştırmalar ve yayınlar, verdikleri eğitimler, düzenledikleri seminerler ve basın açıklamaları ile mükellef haklarının korunması açısından önemli bir görev üstlenmektedirler. Ayrıca üyelerinin çok olması ve kamu desteğinin alınması sayesinde bu birliklerin politik etki oluşturma imkânları da gün geçtikçe artmaktadır.